Αδελφικές σχέσεις και αδελφική αντιζηλία

Αδελφικές σχέσεις και αδελφική αντιζηλία

Ελάχιστες σχέσεις είναι τόσο στενές και τόσο ανταγωνιστικές όσο οι αδελφικές. Για πολλά αδέλφια, η αγάπη είναι γείτονας με το μίσος. Είναι φυσικό να υπάρχουν αμφιθυμικά αισθήματα μεταξύ αδελφών. Η αδελφική αντιζηλία  και αντιπαλότητα  εμφανίζονται συνήθως στην παιδική ηλικία, αλλά μπορεί να συνεχίσουν να υπάρχουν ακόμα και σε όλη τη διάρκεια της ζωής.

Ποια είναι όμως η ιδιαιτερότητα των αδελφικών σχέσεων; Και μόνο το γεγονός πως έχεις γεννηθεί από το ίδιο σώμα και πως έχεις μεγαλώσει στην ίδια οικογένεια δημιουργούν,

όπως είναι φυσικό, προϋποθέσεις για πολύ στενές σχέσεις. Ταυτόχρονα, οι αδελφικές σχέσεις είναι και οι πιο μακρόχρονες στη ζωή μας. Οι γονείς μας πεθαίνουν, συνήθως, πριν από εμάς, και σύντροφος ή παιδιά μπαίνουν αρκετά αργότερα στη ζωή μας. Αντίθετα με ότι μπορεί να συμβεί στις φιλικές σχέσεις, ένα αδέλφι δεν μπορούμε ποτέ να το βγάλουμε εντελώς από τη ζωή μας. Ακόμα και αν έχουμε διακόψει κάθε σχέση μαζί του, συνεχίζουμε να συναντιόμαστε σε διάφορα γεγονότα της ζωής, όπως κηδείες, γάμους, κληρονομικές υποθέσεις κ.τ.λ.

Ένας ακόμη σημαντικός λόγος, που συμβάλλει στη δημιουργία πολύ στενών αδελφικών σχέσεων, είναι και το γεγονός πως προβάλουν ο ένας στον άλλον πλευρές του εαυτού τους που δεν αποδέχονται ή που δεν αντέχουν. Αυτό είναι ακόμα πιο σαφές ανάμεσα σε ένα αδελφό και μία αδελφή. Για παράδειγμα, ένα αγόρι -για να μη νιώθει ή χαρακτηριστεί ως «φλώρος» ή θηλυπρεπής- μπορεί να προβάλει παραδοσιακά θηλυκά στοιχεία στην αδελφή του, θεωρώντας και χαρακτηρίζοντάς την ως παθητική και πολύ ήσυχη. Από την άλλη, μία αδελφή μπορεί να προβάλει παραδοσιακά θεωρούμενες αγορίστικες πλευρές της στον αδελφό της, έτσι ώστε να μην αποκλίνει από το παραδοσιακό γυναικείο ιδεώδες της κοινωνίας. Μία τέτοια αδελφή νιώθει υπερήφανη για το θάρρος και τη δύναμη του αδελφού της. Έτσι, λοιπόν, οι στενές σχέσεις μεταξύ τους δεν οφείλονται μόνο στο ότι προέρχονται από το ίδιο σώμα και αίμα, αλλά και στο ότι έχουν προβάλει ο ένας στον άλλον πλευρές του ίδιου τους του εαυτού. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργείται και μία ψυχολογικά στενή σχέση ζωής μεταξύ τους.

Η στενή αδελφική σχέση μπορεί φυσικά να σημαίνει και μεγάλη ασφάλεια και χαρά. Αυτή η εγγύτητα, όμως, μπορεί και να περιπλέξει τη σχέση. Για το λόγο αυτό, είναι συχνές οι περιπτώσεις όπου δημιουργούνται μεγάλες ρίξεις στις σχέσεις αυτές. Τα παραδείγματα αδελφοκτονιών και φοβερών εντάσεων στις αδελφικές σχέσεις, τόσο από την ιστορία όσο και από το παρόν, είναι άπειρα…

Συχνά, τα προβλήματα στις αδελφικές σχέσεις οφείλονται στην αντιπαλότητα και την αντιζηλία. Το να μονοπωλείς, ως μικρό παιδί, το ενδιαφέρον, την προσοχή και τη φροντίδα των γονιών και του άμεσου περίγυρου και ξαφνικά αυτά να μετατοπίζονται σε ένα αδέλφι που γεννιέται, ενώ ο ίδιος «εκθρονίζεσαι», αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές που μπορεί να βιώσει ένα παιδί. Για ένα παιδί ηλικίας 1,5 έτους, είναι σχεδόν αβάσταχτο να βλέπει ξαφνικά ένα άλλο παιδί να βρίσκεται στην αγκαλιά και στο στήθος της μητέρας του. Αναλογικά, αυτό είναι ισότιμο με το να δεις το ή τη σύντροφο που λατρεύεις στην αγκαλιά ενός άλλου ατόμου…

Δεν είναι, όμως, μόνο τα μεγαλύτερα αδέλφια που ζηλεύουν και νιώθουν απειλημένα από τη γέννηση ενός αδελφού. Και ένα μικρότερο αδέλφι μπορεί να νιώθει πως ζει στη σκιά ενός μεγαλύτερου αδελφού ή αδελφής, που μπορούν να κάνουν, λόγω ηλικίας, πράγματα που αυτό δεν μπορεί. Κάποια αδέλφια μπορεί να αποσύρονται στη συνέχεια από κάθε είδους ανταγωνισμό στη ζωή τους, ενώ κάποια άλλα να προσπαθούν με κάθε τρόπο να ξεπεράσουν το μεγαλύτερό τους αδέλφι. Αν και ο ανταγωνισμός αυτός μπορεί να φαίνεται προς τα έξω πως έχει να κάνει με ποιος θα τα καταφέρει καλύτερα στο σχολείο ή στη ζωή, η πραγματική και βαθύτερη αιτία έχει να κάνει συχνά με τον ανταγωνισμό για την αγάπη των γονιών

.

Αν και οι περισσότεροι γονείς υπερασπίζονται αδιαπραγμάτευτα πως αγαπούν εξίσου όλα τους τα παιδιά, μπορεί η αντιπαλότητα και η αντιζηλία μεταξύ αδελφών να οφείλεται ακριβώς στο γεγονός πως οι γονείς τρέφουν διαφορετικά αισθήματα για το κάθε τους παιδί, και τα τελευταία, συνειδητά ή υποσυνείδητα, να το διαισθάνονται. Κάποιο παιδί μπορεί να είναι η «αδυναμία» ενός γονιού, ενώ ένα άλλο να βιώνεται ως «δύσκολο» στο χειρισμό του και να μην είναι εύκολο για το γονιό να δείξει την αγάπη του προς αυτό. Ίσως ένα παιδί να έχει κάποια χαρακτηριστικά του γονιού που ο ίδιος δεν αποδέχεται στον εαυτό του ή, αντίθετα, που του αρέσουν ιδιαίτερα ή να διαθέτει χαρακτηριστικά ενός αγαπητού ή μισητού συντρόφου και που μπορεί να καθορίζουν αποφασιστικά τα αισθήματα του γονιού προς το παιδί.

Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζουν και τα βιώματα που είχε ο ίδιος ο γονιός ως παιδί και από τη σχέση με τους δικούς του γονείς και τα δικά του αδέλφια, καθώς, επίσης, και από το πώς είναι η ζωή του γενικότερα τη χρονική περίοδο που αποκτά παιδί. Όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν καθοριστικά τη στάση και τα αισθήματα ενός γονιού προς το παιδί του, και, κατά συνέπεια, τα αισθήματα του παιδιού τόσο για τον εαυτό του όσο και για σημαντικά πρόσωπα του περίγυρού του, όπως είναι τα αδέλφια του…

Πηγή     i-psyxologos.gr