Θεωρία του Νου 


Αποτέλεσμα εικόνας για Θεωρία του Νου

Άρθρο: Γιώργος Παραδείσης 
Ψυχολόγος

Μέχρι τα πέντε έτη τα παιδιά δεν έχουν ανεπτυγμένη την Θεωρία του Νου.
Με αυτόν τον όρο εννοούμε την μεταγνωστική  ικανότητα του ανθρώπου να μπορεί να αντιληφθεί
ότι η γνώση που κατέχει, μπορεί να διαφέρει από την γνώση που κατέχουν οι άλλοι άνθρωποι.

Ας δούμε πως λειτουργεί η θεωρία του νου με ένα παράδειγμα.

Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε μέσα σε ένα δωμάτιο με τρία παιδιά. Τον Κώστα που είναι επτά χρονών, τον Γιάννη και την Άννα που είναι τριών. Ας κάνουμε το εξής πείραμα.

Παίρνουμε μία σοκολάτα και την δείχνουμε και στα τρία παιδιά. Ενώ μας κοιτάζουν, ανοίγουμε ένα συρτάρι, την τοποθετούμε μέσα και την κλείνουμε. Στη συνέχεια ζητάμε από τον Γιάννη να βγει από το δωμάτιο. Όση ώρα ο Γιάννης λείπει, παίρνουμε την σοκολάτα από το συρτάρι και , ενώ ο Κώστας και η Άννα μας κοιτάζουν, την τοποθετούμε σε ένα ντουλάπι. Στη συνέχεια κάνουμε στον Κώστα και την  Άννα την εξής ερώτηση:

"Όταν γυρίσει ο Γιάννης, που θα ψάξει να βρει την σοκολάτα;"

Σε αυτό το  σημείο θα παρατηρήσουμε τα δύο παιδιά να δίνουν διαφορετικές απαντήσεις.Ο Κώστας που έχει περάσει τα πέντε έτη ηλικίας θα απαντήσει ότι ο Γιάννης θα ψάξει φυσικά στο συρτάρι, διότι την τελευταία φορά που την είδε, την είχαμε βάλει εκεί και δεν μπορεί να ξέρει ότι την μετακινήσαμε. Η Άννα όμως θα απαντήσει μάλλον ότι ο Γιάννης θα ψάξει στο ντουλάπι διότι εκεί είναι η σοκολάτα.

Η διαφορά στην αντίληψη που έχει ο Κώστας και η Άννα, οφείλεται στην ηλικία τους και είναι αυτό το οποίο ονομάζουμε θεωρία του νου.Ο Κώστας μπορεί να αντιληφθεί, ότι εκείνος γνωρίζει κάτι το οποίο ο Γιάννης δεν το γνωρίζει. Καταλαβαίνει ότι η δική του γνώση μπορεί να διαφέρει από την γνώση των υπόλοιπων ανθρώπων αλλά και ότι οι άνθρωποι θα κινηθούν με βάση τα όσα εκείνοι γνωρίζουν και όχι  με βάση τη δική του γνώση.

Η Άννα προς το παρόν δεν μπορεί να μπει μέσα στα μάτια του Γιάννη και να αντιληφθεί ότι εκείνος έλειπε όταν έγινε η μετακίνηση,οπότε θα υποθέσει ότι ο Γιάννης θα κινηθεί με βάση τη δική της γνώση. Αφού η σοκολάτα είναι στο ντουλάπι, θα την ψάξει εκεί.

Η γνώση ότι τα παιδιά μέχρι συγκεκριμένη ηλικία δεν έχουν  αναπτύξει την θεωρία του νου, είναι εξαιρετικά σημαντική, αφού η έλλειψη του συγκεκριμένου μηχανισμού σκέψης, μπορεί να προκαλέσει γνωστικές ασυμφωνίες και συγκρούσεις αλλά και παρεξηγήσεις ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά.

Σαν άσκηση πάνω στα παραπάνω, μπορούμε να εντοπίσουμε στην καθημερινή μας αλληλεπίδραση με τα παιδιά, σημεία στα οποία εντοπίζουμε αποτελέσματα της έλλειψης της θεωρίας του νου, και να διερευνήσουμε τις σκέψεις που μας δημιουργούν και τους τρόπους με τους οποίους θα καταφέρουμε να βελτιώσουμε την επικοινωνία μας μαζί τους.

                                        Προτεινόμενη Βιβλιογραφία
Cole,   M.,  Cole,  R.S   (2002).   Η Ανάπτυξη των παιδιών.,      Αθήνα: Τυπωθήτω

Πηγή  animartists.com


Σχόλια