Συναισθηματική Υγεία του Παιδιού
Συναισθηματική κακοποίηση συμβαίνει όταν οι γονείς ή οι έχοντες την ευθύνη,
αγνοούν το παιδί, το εκμεταλλεύονται, το απειλούν, το ντροπιάζουν, το υποτιμούν, αρνούνται να το κοιτάξουν ή να το καλέσουν με το όνομα του, το απορρίπτουν, το γελοιοποιούν, το απομονώνουν από κοινωνικές σχέσεις με άλλα παιδιά ή ενηλίκους και όταν το διαφθείρουν με συμμετοχή σε παράνομες, αντικοινωνικές ή καταστροφικές δραστηριότητες.
Τα παιδιά που συνεχώς αγνοούνται, ντροπιάζονται, υποτιμούνται, τρομοκρατούνται ή ταπεινώνονται
υποφέρουν το ίδιο με αυτά που κακοποιούνται σωματικά. Τα μωρά που στερούνται συναισθηματικής φροντίδας, ακόμη κι αν τρέφονται σωστά, δεν αναπτύσσονται σωστά ή μπορεί να γίνουν ανήσυχα και με χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Οι λόγοι για μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να είναι η έλλειψη εμπειρίας, η κοινωνική απομόνωση, η έλλειψη πηγών βοήθειας και οι μη ρεαλιστικές απαιτήσεις από το παιδί. Επίσης, μπορεί να κακοποιούν τα παιδιά γιατί οι ίδιοι είχαν κακοποιηθεί ως παιδιά.
Να σημειωθεί ότι ακόμη και οι καλύτεροι γονείς μπορεί να χάσουν την υπομονή τους και να πουν ή να κάνουν πράγματα που πληγώνουν. Αυτό όμως που χαρακτηρίζει την συναισθηματική κακοποίηση είναι η επαναλαμβανόμενη και μακροχρόνια εμφάνιση της.
Σε όλες τις μορφές κακοποίησης συνυπάρχει συνήθως και η συναισθηματική κακοποίηση. Όταν όμως παρουσιάζεται μόνη της είναι πολύ δύσκολο να γίνει αντιληπτή από τους επαγγελματίες, αφού συνήθως δεν υπάρχουν σαφές ενδείξεις.
Οδηγίες για γονείς
• Κατακρίνετε την συμπεριφορά του παιδιού, όχι το ίδιο το παιδί.
• Επιβραβεύσατε το παιδί όταν δείχνει ακόμη και μικρές καλές πράξεις ή συμπεριφορά.
• Μην κολλάτε ταμπέλες στα παιδιά, όπως «ηλίθιο», «τεμπέλη», «δεν είσαι καλός για τίποτα», «δεν θα καταφέρεις τίποτα στη ζωή σου», μακάρι να ήσουν όπως ο αδελφός σου» κλπ. Όλα αυτά μειώνουν την αυτοεκτίμηση του.
• Μη φοβάστε να ζητήσετε συγνώμη από το παιδί σας, αν είπατε κάτι που δεν το εννοούσατε. Τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν ότι οι ενήλικες παραδέχονται τα λάθη τους.
• Ακούστε το παιδί με υπομονή, μην κριτικάρετε και μην είστε αρνητικοί απέναντι του. Δεχτείτε τις εμπειρίες και συναισθήματα του χωρίς να τα υποτιμάτε.
• Μην αντιδράτε υπερβολικά. Η οργή και ο φόβος είναι φυσικές αντιδράσεις, αλλά μπορεί να τρομάξουν το παιδί και να μην σας εμπιστευτεί ξανά.
• Βοηθήστε να αναπτυχθεί η αυτό-εκτίμηση του παιδιού. Επιβραβεύστε το και ενθαρρύνετε το. Πείτε του πόσο σημαντικό είναι, για τις δυνατότητες του, ότι είναι καλό, έξυπνο και αξιαγάπητο.
• Χτίστε την αυτοπεποίθηση του, αφήνοντας τα να έχουν δικά τους πράγματα και δίνοντας τους ευκαιρίες να αναλαμβάνουν ευθύνες.
• Αν το παιδί συμπεριφέρεται περίεργα, θυμηθείτε να βλέπετε συναισθήματα που βρίσκονται κάτω από τις πράξεις του. Συχνά το παιδί προσπαθεί να ελκύσει την προσοχή εκδηλώνοντας αρνητική συμπεριφορά.
• Προωθήστε τις κοινωνικές σχέσεις του παιδιού με συνομηλίκους, μέσα από εξωσχολικές δραστηριότητες, παιχνίδια κλπ.
Επιμέλεια: Δρ Ορέστης Γιωτάκος, Ψυχίατρος
www.obrela.gr
Ελληνική Εταιρία Μελέτης και Πρόληψης της Σεξουαλικής Κακοποίησης
Ερυφίλης 2, 116 34 Αθήνα, Τηλ - Fax: 210 72 90 496
Email: info@obrela.gr και giotakos@tri.forthnet.gr
αγνοούν το παιδί, το εκμεταλλεύονται, το απειλούν, το ντροπιάζουν, το υποτιμούν, αρνούνται να το κοιτάξουν ή να το καλέσουν με το όνομα του, το απορρίπτουν, το γελοιοποιούν, το απομονώνουν από κοινωνικές σχέσεις με άλλα παιδιά ή ενηλίκους και όταν το διαφθείρουν με συμμετοχή σε παράνομες, αντικοινωνικές ή καταστροφικές δραστηριότητες.
Τα παιδιά που συνεχώς αγνοούνται, ντροπιάζονται, υποτιμούνται, τρομοκρατούνται ή ταπεινώνονται
υποφέρουν το ίδιο με αυτά που κακοποιούνται σωματικά. Τα μωρά που στερούνται συναισθηματικής φροντίδας, ακόμη κι αν τρέφονται σωστά, δεν αναπτύσσονται σωστά ή μπορεί να γίνουν ανήσυχα και με χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Οι λόγοι για μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να είναι η έλλειψη εμπειρίας, η κοινωνική απομόνωση, η έλλειψη πηγών βοήθειας και οι μη ρεαλιστικές απαιτήσεις από το παιδί. Επίσης, μπορεί να κακοποιούν τα παιδιά γιατί οι ίδιοι είχαν κακοποιηθεί ως παιδιά.
Να σημειωθεί ότι ακόμη και οι καλύτεροι γονείς μπορεί να χάσουν την υπομονή τους και να πουν ή να κάνουν πράγματα που πληγώνουν. Αυτό όμως που χαρακτηρίζει την συναισθηματική κακοποίηση είναι η επαναλαμβανόμενη και μακροχρόνια εμφάνιση της.
Σε όλες τις μορφές κακοποίησης συνυπάρχει συνήθως και η συναισθηματική κακοποίηση. Όταν όμως παρουσιάζεται μόνη της είναι πολύ δύσκολο να γίνει αντιληπτή από τους επαγγελματίες, αφού συνήθως δεν υπάρχουν σαφές ενδείξεις.
Οδηγίες για γονείς
• Κατακρίνετε την συμπεριφορά του παιδιού, όχι το ίδιο το παιδί.
• Επιβραβεύσατε το παιδί όταν δείχνει ακόμη και μικρές καλές πράξεις ή συμπεριφορά.
• Μην κολλάτε ταμπέλες στα παιδιά, όπως «ηλίθιο», «τεμπέλη», «δεν είσαι καλός για τίποτα», «δεν θα καταφέρεις τίποτα στη ζωή σου», μακάρι να ήσουν όπως ο αδελφός σου» κλπ. Όλα αυτά μειώνουν την αυτοεκτίμηση του.
• Μη φοβάστε να ζητήσετε συγνώμη από το παιδί σας, αν είπατε κάτι που δεν το εννοούσατε. Τα παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν ότι οι ενήλικες παραδέχονται τα λάθη τους.
• Ακούστε το παιδί με υπομονή, μην κριτικάρετε και μην είστε αρνητικοί απέναντι του. Δεχτείτε τις εμπειρίες και συναισθήματα του χωρίς να τα υποτιμάτε.
• Μην αντιδράτε υπερβολικά. Η οργή και ο φόβος είναι φυσικές αντιδράσεις, αλλά μπορεί να τρομάξουν το παιδί και να μην σας εμπιστευτεί ξανά.
• Βοηθήστε να αναπτυχθεί η αυτό-εκτίμηση του παιδιού. Επιβραβεύστε το και ενθαρρύνετε το. Πείτε του πόσο σημαντικό είναι, για τις δυνατότητες του, ότι είναι καλό, έξυπνο και αξιαγάπητο.
• Χτίστε την αυτοπεποίθηση του, αφήνοντας τα να έχουν δικά τους πράγματα και δίνοντας τους ευκαιρίες να αναλαμβάνουν ευθύνες.
• Αν το παιδί συμπεριφέρεται περίεργα, θυμηθείτε να βλέπετε συναισθήματα που βρίσκονται κάτω από τις πράξεις του. Συχνά το παιδί προσπαθεί να ελκύσει την προσοχή εκδηλώνοντας αρνητική συμπεριφορά.
• Προωθήστε τις κοινωνικές σχέσεις του παιδιού με συνομηλίκους, μέσα από εξωσχολικές δραστηριότητες, παιχνίδια κλπ.
Επιμέλεια: Δρ Ορέστης Γιωτάκος, Ψυχίατρος
www.obrela.gr
Ελληνική Εταιρία Μελέτης και Πρόληψης της Σεξουαλικής Κακοποίησης
Ερυφίλης 2, 116 34 Αθήνα, Τηλ - Fax: 210 72 90 496
Email: info@obrela.gr και giotakos@tri.forthnet.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου